Kawa z mlekiem – rodzaje, właściwości i kaloryczność

Wielu purystów językowych twierdzi, że kawa może być tylko czarna. Takie założenie jest oczywiście błędne. Kawa z mlekiem nie tylko występuje w kilku rodzajach i jest powszechnie znana, ale nawet momentami stanowi sztukę, którą niewielu baristów jest w stanie opanować do perfekcji.

Nie jestem osobą, która szczególnie rozsmakowuje się w kawach mlecznych, ponieważ bliższe moim kubkom smakowym są kawy przelewowe, alternatywnie zaparzone. Nie lekceważę jednak tych przygotowanych konwencjonalnie za pomocą ekspresów ciśnieniowych, z dodatkiem odpowiednio spienionego mleka. One również mogą zaoferować niebywałe wrażenia sensoryczne.

Dzięki mleku, które dodaje słodyczy, poszczególne regiony kawy zaserwują nam zdecydowanie inne odczucia. Przykładowo mocniejsze kawy mogą stać się dzięki mleku bardziej słodkie, mleczno-czekoladowe, truflowe, aksamitne.

Każdy ma swoje gusta. My, bariści, powinniśmy – poza doradzeniem klientowi, jaką kawę ma wybrać – umieć ją również odpowiednio przygotować. Ważna jest też znajomość jej charakterystyki, ponieważ każda z kaw będzie oferować coś innego.

Kawa z mlekiem – jakie ma właściwości?

Odpowiednia technika czyni cuda, jednak należy pamiętać, że tak jak odpowiednia mineralizacja wody wpływa na smak kawy, tak i od mleka wiele zależy. Wybór odpowiedniego mleka będzie miał duży wpływ na smak naszych kaw mlecznych.

Głównym czynnikiem, który wpływa na spienianie mleka, jest białko, dlatego najczęściej w kawiarniach spotkamy się z mlekiem tłustszym (3,2%) albo specjalnym mlekiem z zwiększoną ilością białka. Moim ulubionym mlekiem do kaw mlecznych jest Mleko Zambrowskie, bo charakteryzuje je dobry skład i odpowiednią ilość białka. To gwarantuje, że kawa z mlekiem, które uprzednio spienimy, będzie smakowała po prostu dobrze. Na rynku mamy mnóstwo innych producentów, których również warto przetestować pod kątem tego, jak ich produkty komponują się z naszą kawą.

Kawa z mlekiem czy bez? To nie bez znaczenia dla smaku!

Smak kawy, którą chcemy wypić, zależy od tego, czy dodamy do niej mleko, czy nie. Spienione mleko z większą ilością białka zmienia smak tego napoju, nadaje mu charakterystyczny posmak, wyczuwalny na przykład w latte. Co jednak ważne, badanie naukowe udowodniły, że mleko w kawie nie zakłóca jej działania antyoksydacyjnego korzystnego dla organizmu. Jest tylko jedna rzecz związana ze zdrowiem, którą warto brać pod uwagę, gdy interesuje nas kawa z mlekiem – kalorie. O tym jednak nieco później. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że mleko jest źródłem wapnia. Możemy poprzez mleczną kawę dostarczyć więcej tego składnika do codziennego jadłospisu.

Czy kawa mleczna pobudza mniej niż czarna?

Poszczególne rodzaje kaw z mlekiem, o czym będzie mowa za chwilę, różnią się między sobą składem. Mogą mieć nie tylko więcej albo mniej mleka, ale też więcej i mniej porcji espresso. W związku z tym ilość dostarczanej do organizmu kofeiny jest różna, a dodatkowo mleko sprawia, że kofeina przyswaja się nieco wolniej w żołądku.

Dlaczego więc mówi się o tym, że kawa mleczna pobudza mniej niż ta czarna? To kwestia pracy receptorów gorzkiego smaku. Jako że mleko dodaje słodyczy kawie, to nasz organizm odbiera kawę mleczną jako mniej pobudzającą – to jego subiektywna ocena oparta na dotychczasowych doświadczeniach z analogicznymi smakami.

Kawa z mlekiem roślinnym

W ostatnich latach bardzo popularne stały się również mleka roślinne, a w szczególności mleko sojowe i owsiane. Czy one również nadają się do spienienia? Wszystkie mleka roślinne będą spieniały się ciut inaczej, bardziej opornie i to jedyny minus całej sytuacji. Warto też pamiętać, że kawa z mlekiem kokosowym może mieć nieco bardziej odmieniony smak niż ta z mlekiem krowim.

Poza tym faktem mleko roślinne jak najbardziej nadaje się do spieniania i możemy przygotować z nim kawę. Mało tego, mamy również wiele firm, które produkują specjalne mleka roślinne z większą ilością białka, tak aby spieniały się ono lepiej. To dobra alternatywa, której z pewnością warto spróbować!

Kawa z mlekiem a kalorie – czy jest się czego obawiać?

Kalorie są jednym z powodów, dla których wahamy się, czy wybrać kawę z mlekiem. Właściwości ma może podobne do małej czarnej, ale to ta druga w czystej postaci nie robi większej różnicy w dziennym bilansie kalorycznym. W przypadku osób, które piją dziennie kilka kaw z tłustym mlekiem, różnica kaloryczna może być spora. Przy jednej kawie dziennie nie ma to może takiego znaczenia, chyba że zdecydujemy się na wypicie kilku latte, w którym jest ok. 200 kcal. Kawa z mlekiem – dotąd niewinna –  będzie wówczas niczym dodatkowy posiłek.

W przypadku diety dobrym wyborem nie będzie raczej kawa ze śmietanką, zwłaszcza pita w nadmiarze. Co zrobić, aby odchudzić kawę i nie rezygnować z dodatku mleka? Przede wszystkim przestać słodzić, bo mleko samo w sobie sprawia, że kawa staje się nieco słodsza. Dodatkowo lepiej jest wybrać mleko chudsze, które po prostu niesie za sobą o wiele mniej kalorii.

Nie tylko latte, czyli rodzaje kaw z mlekiem

Skoro podstawy są jasne, przejdę do omówienia poszczególnych kaw tak, aby było wiadome, czym się różnią. Chciałbym również zaznaczyć, że nie każda kawiarnia idzie z nurtem specialty i przygotowywane przez nich kawy odbiegają od prawidłowych receptur. Wiedza niech będzie więc ogólna. Dzięki niej dowiecie się, czy w danej kawiarni serwują poprawnie kawy i będzie to dla Was ćwiczenie z odkrywania różnic między nimi. Zaczynajmy!

1. Espresso macchiato (ok. 50ml)

Jest to najmniejsza kawa mleczna, pojedyncze albo podwójne espresso z odrobiną gęsto spienionego mleczka na górze. Według włoskiej szkoły na wierzch espresso kładło się jedynie odrobinę piany, tworząc plamę mleka. „Macchiato” znaczy w języku włoskim „splamiony”.

2. Cappucino (ok. 150 ml)

Najpopularniejsza kawa z mlekiem mająca ok. 55 kcal. Jej bazą jest espresso, na które w odpowiedni sposób wlewa się spienione mleko, najczęściej tworząc na powierzchni latte art, chociażby serduszko. Mleczna pianka ma ok. 1–2 cm grubości i jest pozbawiona pęcherzyków powietrza. W kawiarniach często ludzie zamawiający białą kawę chcą trzymać americano z mlekiem. Zamawiając białą kawę u baristy, oczekujmy, że dostaniemy cappuccino, gdyż to ono jest klasyczną białą kawą. Nazwa „cappuccino” pochodzi od koloru habitu kapucynów, który jest brązowo-biały.

3. Latte (ok. 200 ml lub więcej)

Jest w nim zdecydowanie więcej mleka niż w cappuccino – „latte” znaczy „mleko”. Często klasyczne latte jest mylone z latte macchiato, czyli z tym powszechnie znanym z warstw. Klasyczne latte przygotowuje się tak jak cappuccino, czyli do espresso, które jest bazą, wlewamy mleko. Różnicą jest tylko jego ilość, tutaj dużo większa. Cappucino i latte są najczęściej pite we Włoszech do śniadania.

Warto wiedzieć, że ta niepozorna kawa z mlekiem ma nawet ok. 200 kcal – z tego względu nie powinna być zbyt często pita przez osoby na diecie.

4. Latte Macchiato (min. 200 ml)

Jest to odwrotność zwykłego latte. Dlaczego? Najpierw wlewamy spienione mleko, do którego następnie dolewamy pojedyncze albo podwójne espresso. Prawidłowo zrobione latte macchiato ma 3 warstwy: mleko na dole szklanki, mleko zmieszane z espresso pośrodku i mleczną gęstszą piankę na samej górze. Najczęściej podawane jest w przezroczystej szklance, dzięki czemu możemy cieszyć się widokiem warstw. Jeśli chcemy pokazać naszą kawę w mediach społecznościowych, to warto wybrać właśnie tę.

5. Flat White (ok. 150–200 ml)

Jest to mleczna kawa rodem nie z Włoch, a… z Nowej Zelandii. „Flat White” znaczy dosłownie „biała płaska kawa”. Tradycyjnie jest to podwójne espresso, do którego wzorem cappuccino czy latte wlewamy spienione mleko. Jedyna różnica polega na tym, że mleko powinno być zaledwie lekko spienione – nie może być spienione tak mocno, jak do innych kaw mlecznych. Powód? Jak nazwa wskazuje, kawa powinna być płaska na powierzchni. Dobrze przygotowany Flat White to kawa z mlekiem o mocniejszym, bardziej wyrazistym aromacie i smaku samej kawy niż inne mleczne wersje tego specjału.

Smak, z którego nie musisz rezygnować

Znając rodzaje kawy z mlekiem i ich charakterystyki, możemy bardziej precyzyjnie wybrać coś dla siebie, gdyż wiemy, czego spodziewać się po danym rodzaju kawy. Jak widać, kawa z mlekiem nie tylko nie jest profanacją, ale również pozostaje czymś powszechnie lubianym od bardzo wielu lat – nie tylko we współczesnych czasach.

Mniej szlachetna niż inne kawy? Bzdura! Niekiedy przygotowanie takiej kawy wymaga nie tylko wiedzy, ale wręcz artystycznych zdolności od baristy. Kawy mleczne są równie dobre i zdrowe jak czarne, a dodatkowo mogą przełamać oporną nutę goryczki, za którą nie każdy przepada, nie zabijając przy tym samego smaku napoju.

Warto próbować różnych kaw również na zasadzie eksperymentowania z nowymi formułami. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą, w której przygotowaliśmy również specjalne rodzaje kaw, które idealnie smakują w zestawie z mlekiem! Nie warto zamykać się jedynie na kawy czarne - spróbujmy również odkryć bogaty świat kaw mlecznych. Gwarantujemy, że nie pożałujecie!