Jak powstaje kawa bez kofeiny i czy ma wpływ na zdrowie?

Coraz krótsze i chłodniejsze dni sprawiają, że pobudzająca rola kawy staje się jej największym atutem, a jej smak i aromat motywują do działania. Niestety nie każdemu służy kofeina, dlatego zadaliśmy sobie pytanie - czy kawa bezkofeinowa sprawdzi się jako okazjonalny zamiennik tradycyjnej?

Kawa bez kofeiny może się co prawda wydawać jak wiosna bez słońca, ale zapewniamy, że wcale nie musi tak być! Nowoczesne metody ekstrakcji pobudzającej substancji z ziaren pozwalają na zachowanie przez nie większości walorów smakowych, dzięki czemu kawa bezkofeinowa nie jest już wyłącznie przykrą koniecznością dla osób nadwrażliwych na pobudzające działanie naparu.

Czy zastanawiałeś się kiedyś jak powstaje kawa bezkofeinowa? A może chciałbyś wiedzieć czy kawa bezkofeinowa jest zdrowa?  Na te inne pytania związane z pobudzającym działaniem kawy postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym artykule. 

Kawa bezkofeinowa - jak powstaje?

Dekofeinizacja, bo tak nazywa się proces usuwania kofeiny z ziaren kawy, współcześnie przeprowadzana jest na trzy różne sposoby. Oczywiście do dokładnego zrozumienia na czym polegają te procesy, w których powstaje kawa bezkofeinowa, wymagane są pewne podstawy wiedzy biotechnologicznej, ale ich ogólne zasady działania są względnie proste.

Po lewej stronie ukazane są zielone ziarna tradycyjnej kawy, a po prawej kawy bezkofeinowej

Ekstrakcja rozpuszczalnikami organicznymi

W wypadku tej metody mamy najczęściej do czynienia z jedną z dwóch substancji: octanem etylu lub chlorkiem metylenu. Proces rozpoczyna się od zwiększenia powierzchni ziaren poprzez umieszczenie ich we wrzącej wodzie lub gorącej parze wodnej. Następnie płucze się je przez wiele godzin w rozpuszczalniku, który jest opracowany specjalnie tak, aby działał wyłącznie na molekuły kofeiny, nie wpływając na pozostałe substancje zawarte w ziarnach. Na koniec ziarna suszy się, aby pozbyć się resztek rozpuszczalnika. To najtańsza i najpopularniejsza metoda, dzięki której powstaje kawa bezkofeinowa.

Swiss Water Process

To nieco bardziej nowoczesna metoda, która zaczęła być używana na poziomie komercyjnym w latach 80tych. Jest ona bezpieczniejsza od stosowania rozpuszczalników, ponieważ nie wymaga użycia żadnych syntetycznych środków chemicznych.

Proces rozpoczyna się od zagotowania całych zielonych ziaren w wodzie. Tę wodę, w której znajduje się kofeina i substancje odpowiedzialne za smak i aromat kawy, filtruje się przez aktywny filtr węglowy o porowatości obliczonej w taki sposób, aby zatrzymywał on molekuły kofeiny, a pozostawiał w przepływającej wodzie resztę substancji.

Co dzieje się następnie? Prawdziwa biotechnologiczna magia! Kolejna partia zielonych ziaren wrzucana jest do odfiltrowanej z kofeiny wody pełnej jednak substancji odpowiedzialnych za smak. Dzięki temu jak działa proces osmozy, gotowane w takiej miksturze ziarna oddają kofeinę, ale zatrzymują wszystkie inne substancje, ponieważ nie są w stanie rozpuścić się w roztworze, w którym znajdują się już inne ich „egzemplarze”.

Ekstrakcja dwutlenkiem węgla

Najmłodsza metoda, opracowana przez Kurta Zosela w Instytucie Maxa Planka. Jeżeli interesujecie się nieco fizyką, to wiecie, że brzmi to poważnie! A na czym polega proces?

Jest on dosyć podobny do tego, gdzie używa się rozpuszczalnika, tylko że miejsce syntetycznego środka zajmuje tutaj dwutlenek węgla, który pod ogromnym ciśnieniem pompuje się do zamkniętych cystern, w których umieszczane są wcześnie zamoczone ziarna kawy. W ten sposób usuwa się z ziaren samą kofeinę, pozostawiając inne substancje w niezmienionym stanie.

Proces ten, mimo że bardziej ekologiczny niż Swiss Water Process WP jest niestety dużo bardziej kosztowny, w związku z czym używany jest głównie w wypadku przemysłowej, masowej produkcji kaw niższej jakości.

PRZECZYTAJ TEŻ: Jak wyczyścić ekspres do kawy? Kilka porad naszych baristów

Czy kawa bezkofeinowa jest zdrowa?

To kwestia nieco kontrowersyjna. Nie ma mocnych argumentów za tym, jakoby kawa bezkofeinowa faktycznie miała nam szkodzić, a ziarna z wszystkich metod dopuszczane są do sprzedaży przez odpowiedzialne za takie kwestie instytucje zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych.

Wspomniane substancje używane jako rozpuszczalniki w procesie dekofeinizacji są jednak kancerogenne. Oczywiście nawet jeżeli nieszczęśliwym zbiegiem okoliczności po procesie suszenia wieńczącym usuwanie kofeiny zostałoby minimalna ich ilość w ziarnach, to zostałyby one całkowicie usunięte w procesie wypalania kawy. Zrozumiałym jest jednak, że wielu kawoszy nie chce ryzykować nawet w najmniejszym stopniu, dlatego wybierają najczęściej „decaf” uzyskany metodą SWP.

Jak ustrzec się przed nadmiarem kofeiny?

Zawarta w kawie kofeina jest jednym z głównych powodów, dla których niektórzy muszą unikać naszego ulubionego naparu. Czy to ze względu na przeciwwskazania, co do łączenia jej z pewnymi lekami czy to ze względu na problemy ze snem, istnieje wiele powodów, które uniemożliwiają ludziom cieszenie się dobrą kawą.

Oczywiście najprostszym rozwiązaniem jest unikanie jej w mocno skondensowanych postaciach takich, jak espresso albo też ograniczanie produktów spożywczych które ją zawierają (np. gumy do żucia, napoje energetyczne, czekolada). Jeżeli staniesz przed takim trudnym wyborem, i nie chcesz rezygnować ze smaku dobrej kawy, to zachęcamy do spróbowania naszej kawy bezkofeinowej Brazil Decaf!

Nasza kawa Brazil Decaf została poddana naturalnej metodzie obróbki i w ten sposób pozbawiona 99,9% kofeiny

Brazil Decaf powstaje z ziaren kawy brazylijskiej z regionu Mogiana. Dzięki nowoczesnej i naturalnej metodzie wodnej obróbki została pozbawiona 99,9% kofeiny. Kawa jest bogata w nuty smakowe pełne czekolady i słodkiego karmelu z lekkim akcentem cytrusowym.

PRZECZYTAJ TEŻ: Kawa blend wcale nie musi ustępować single origin - przekonaj się dlaczego!

Wiesz już, kto powinien zmienić kawę na bezkofeinową!

Kofeina jest niewątpliwie jednym z głównych powodów przez które kawa zdobyła swoją globalną popularność. Pamiętajmy jednak, że zdrowie przede wszystkim i jeżeli mamy przeciwwskazania, to z kofeiny należy zrezygnować.

Nie oznacza to jednak, że trzeba kończyć z kawą, a wszystko dzięki temu, że istnieje kawa bezkofeinowa. Jak powstaje i czy jest zdrowa to pytania, na które znasz już odpowiedzi. A po ziarna zarówno kofeinowe jak i bezkofeinowe zapraszamy do naszego sklepu internetowego darvea.pl.