Kawa ristretto - jaka to kawa?

Z tematem profesjonalnego parzenia kawy jest tak, że kiedy wydaje się nam, że wiemy już wszystko (a przynajmniej, że mamy pewne podstawy) to zawsze pojawi się kolejny wątek, który skłoni nas do nowych poszukiwań. Dzisiaj te poszukiwania zaprowadzą nas w kierunku ristretto, czyli najbardziej intensywnej kawy jaką można przygotować w ekspresie.

 

Kawowe preferencje mogą różnić się w wielu aspektach. Z jednej strony mamy kawoszy, dla których dobra kawa jednoznaczna jest z ciekawym deserowo-mlecznym przepisem, po drugiej stronie - fanów kawy czarnej. Podobnie mamy umieszczonych na dwóch przeciwnych biegunach: fanów subtelnych przelewów a naprzeciw miłośników potężnego espresso.

 

Kawosze różnią się też w kwestii upodobań co do pochodzenia kawy, podejścia do metod przygotowywania, a są nawet tacy, którzy mają ekstremalne opinie co do metod obróbki ziaren. Aż ciężko uwierzyć, że „z zewnątrz” uważani są za jednorodną grupę!

 

Kawa ristretto to napar skierowany zdecydowanie do fanów intensywnych smaków, którzy nie z jednego ekspresu espresso pili. Zachęcamy Was do zapoznania się z tematem nawet jeżeli do takich się nie zaliczacie, ponieważ jest to ciekawa kwestia, pozwalająca lepiej zrozumieć współczesną kulturę kawową. Espresso, ristretto, lungo - na pierwszy rzut oka może się wydawać, że to prawie identyczne napary. Różnica tkwi w szczegółach!

 

Kawa ristretto - co to jest?

 

Wielu z Was zachodzi pewnie w głowę nad tą nazwą. Ristretto? Co to za kawa? Podejrzewamy, że jakby tak przeprowadzić ankietę na ulicy i zapytać o to przypadkowych przechodniów, to niejeden z nich spodziewałby się pewnie wymyślnego kawowego deseru z dodatkiem... ryżu :).

 

Czym tak właściwie jest ristretto? Jaka to kawa? Na szczęście nie chodzi tu o ryż w naszym kubku. Nazwa ristretto, podobnie jak wiele innych tajemniczo brzmiących kawowych wyrażeń wywodzi się z języka włoskiego, w którym oznacza dosłownie „skrócone, wąskie”. To cenna wskazówka do rozgryzienia o co chodzi w kawie ristretto.

 

Przejdźmy więc do rzeczy. Jak powstaje kawa ristretto, co to zmienia w smaku naparu? Wspomniane „skracanie” odnosi się do proporcji, których używamy podczas przygotowywania tej kawy. Klasyczne espresso to kawa w przedziale od 1:2 do 1:3 (czyli w wypadku, kiedy użyjemy dozy kawy o wadze 16g, to ostatecznego naparu dostaniemy między 32 a 48ml). Ristretto, wedle przepisu, który Wam zasugerujemy, to kawa przygotowana podobną metodą co espresso, ale przy użyciu proporcji 1:1,5.

 

PRZECZYTAJ TEŻ: Czy przy zakrzepicy można pić kawę? Odpowiadamy!

 

 

Jaka jest różnica między espresso a ristretto?

 

Jeżeli postawić by koło siebie w identycznych filiżankach espresso i ristretto, to na pierwszy rzut oka wyglądałoby to jak identyczny napar, tylko w drugiej filiżance już nieco upity. Różnica jest jednak nieco poważniejsza. Czym skutkuje zmiana w metodzie przygotowania w stosunku do espresso?

 

• Koncentracja smaku - kawa jest dużo bardziej intensywna, przez to, że bierzemy tylko „pierwszą część” z tradycyjnego shota espresso, która jest zdecydowanie gęstsza niż jego końcówka.

 

• Unikalny balans - ze względu na to, że zawarte w kawie związki odpowiadające za poszczególne aspekty smaku i ogólnego odczucia rozpuszczają się w wodzie z różną szybkością, kiedy skrócimy czas parzenia, uzyskamy tylko część pełnego kawowego spektrum. Na całe szczęście, pierwsze w wodzie rozpuszczają się substancje odpowiadające za przyjemne aspekty kawy, a konkretnie za owocową kwaskowość i działanie pobudzające.

 

• Mniejsza zawartość rozpuszczonych związków - mógłby to właściwie być podpunkt poprzedniej kwestii, ale wydaje się to nam na tyle ciekawą kwestią, że wartą osobnego opisania. Przez to, że w ristretto znajduje się mniej rozpuszczonych związków zawartych w kawie, dają one nieco mniej gorzki, a intensywniejszy w innych aspektach smak (w porównaniu do espresso), jeżeli użyć ich jako podstawę do kaw mlecznych.

 

 

Upraszczając nieco sprawę, ristretto można by określić „ekstraktem z espresso”. Mamy tutaj wszystkie istotne cechy małej czarnej, podbite do najwyższych możliwych poziomów. Przygotowane w ten sposób kawy wysokiej jakości jeszcze mocniej pokażą swój smakowy charakter, a kawy, które wydają się nam np. nieco zbyt gorzkie mogą dzięki tej metodzie zyskać nieco słodyczy.

 

Ristretto jest ekstraktem z espresso

 

 

Jak przygotować ristretto? Przepis dla precyzyjnych

 

Co jest potrzebne, aby powstała kawa ristretto? Jaka to kawa najlepiej sprawdzi się w tej roli? Jak zawsze - taka jaka smakuje Wam najbardziej. W tym wypadku jest to szczególnie istotne, ponieważ przygotowanie kawy w ten sposób podniesie wszystkie jej cechy do ekstremalnych wręcz poziomów.

 

Z naszej strony polecamy zacząć przygodę z ristretto od naszych kaw z serii Folk. Przeznaczone są one specjalnie pod kawy do ekspresów. Mieszanki te skomponowaliśmy z ziaren najwyższej jakości – specialty. Dzięki temu, bogactwo doznań smakowych i zapachowych, jest o wiele intensywniej rozwinięte niż w kawach premium. Dlatego też dobraliśmy dla nich nietypowe nazwy, które podkreślają ich wyróżniający się charakter: Górale, Krakowiacy i Zalipie.

Pozwolą nam one też przygotować potężny i esencjonalny napar ristretto.

 

Jak przygotować ristretto? Dokładnie tak samo jak espresso, z paroma drobnymi zmianami:

 

1. Mielimy 16g kawy odrobinę drobniej niż do espresso (między 7 a 13 kilków na Comandante).
   
   

 

2. Wsypujemy do kolby i wyrównujemy tamperem
   
   

 

3. Parzymy kawę tak długo, aż uzyskamy 24ml naparu w filiżance (postarajcie się dobrać taką grubość przemiału, aby było to mniej niż 30 sekund -  a osobiście proponujemy celować w 25 sekund i ten czas ustawić jako bazowy)
   
   

 

I gotowe! Właściwie ustawienie grubości przemiału, a potem ewentualne zmiany w proporcjach tak aby kawa jeszcze dokładniej odpowiadała Waszemu gustowi mogą zająć nieco czasu, ale w razie czego śmiało do nas piszczcie - zawsze chętnie pomożemy!

 

Pijąc ristretto wybierz kawę którą lubisz, ponieważ przygotowanie kawy w ten sposób podniesie wszystkie jej cechy do ekstremalnych wręcz poziomów

 

 

Comandante Red Clix – zamienna oś

 

Różne kawy wymagają także odmiennych ustawień młynka, zatem przy każdej zmianie surowca, potrzebujemy dostosować nasze ustawienia.

 

Ponadto, często bardzo niewielkie różnice w grubości przemiału mogą decydować o odpowiednich, proporcjach otrzymanego naparu.

 

Zdarza się, że jeden „klik” to już za dużo i przydałby się „klik” pośredni. Dlatego, w przypadku Comandante, warto zaopatrzyć się w Comandante Red Clix. Zamienna oś, którą możemy wykorzystać w tym młynku pozwoli nam dwukrotnie zwiększyć zakres klików.

 

My w palarni mamy profesjonalny młynek do espresso, dlatego jest nam łatwiej – mamy szeroki zakres ustawień. Wiemy też, że Comandante z kolei to spory wydatek, ale przecież to nie młynek parzy kawę, tylko barista – czyli jesteśmy przekonani, że poradzicie sobie doskonale i z nieco mniej wyrafinowanym sprzętem :).

 

PRZECZYTAJ TEŻ: Czy kawa z cytryną odchudza? Rozwiewamy wątpliwości!

 

 

Ristretto z ekspresu automatycznego?

 

Czy możliwe jest przygotowanie ristretto z ekspresu automatycznego? Nie próbowaliśmy tego, teraz pisząc ten artykuł przyszło nam do głowy takie pytanie. Być może niektóre ekspresy mają predefiniowane podobne programy. Nie spotkaliśmy osobiście, ale uważamy, że posterowanie parametrami czasu parzenia, grubości przemiału i ilości naparu, może dać Wam w jakiś sposób podobne proporcje.

 

Niedawno, „będąc w gościach”, spróbowaliśmy naszą Peru HB w ekspresie automatycznym Nivona. Parzyliśmy wg automatycznego ustawienia – jakie tam było. Jedynie - skróciliśmy sobie trochę czas parzenia i ilość naparu (było ustawione na 160 ml i przerwaliśmy parzenie wcześniej). Jaki efekt? Zaskakująco wyższa słodycz i poprawa parametrów smakowych naparu. Wiadomo, to nie była ilość na ristretto, ale chcieliśmy pokazać Wam kierunek.

To przecież zwykła „matematyka” parzenia kawy (czas, temperatura, proporcje itp.).

 

 

Ristretto, czyli mała wielka kawa!

 

To co, odważycie się wypróbować przepis na najmocniejszą kawę w ekspresowym arsenale? Ristretto to kawa o prawdziwie intensywnym smaku. Jednakże przygotowanie jej wymaga pewnej biegłości w obsłudze ekspresu kolbowego i podstawowego zrozumienia synergii między poszczególnymi zmiennymi. Dla chcącego nic jednak trudnego! Z naszym krótkim poradnikiem macie wygodny punkt wyjścia, a reszty bez problemy nauczycie się w praktyce.

 

A kiedy opanujecie już tajniki przygotowywania kawy mocniejszej niż espresso, to zapraszamy Was na naszą stronę, gdzie czekają na Was zawsze świeżo wypalone ziarna. Jeżeli nie macie pewności, które najlepiej sprawdzi się pod metodę, którą planujecie przetestować, dajcie znać, doradzimy najlepiej jak potrafimy.

 

Kawy idealne pod ristretto i espresso

 

Spróbujcie koniecznie kaw folkowych :).

 

Cześć!